Terug naar overzicht

Niki de Saint Phalle


  • Museum JAN 50 Dorpsstraat Amstelveen, NH, 1182 JE Nederland (kaart)
art-saint-phille-niki-long-live-love-1990.jpg

Van 17 september tot 25 oktober 2015 heeft Museum Jan van der Togt een tentoonstelling gewijd aan het werk van Niki de Saint Phalle. De tentoonstelling toonde onder meer het monumentale reliëf "Last Night I Had a Dream" uit 1968, maar ook prachtige voorbeelden van de expressief gekleurde Nana's, waarmee de Frans-Amerikaanse kunstenaar wereldberoemd werd.

In 1961 nam Niki de Saint Phalle (1930 - 2002) - samen met Jean Tinguely en de andere kunstenaars van de groep "Nouveaux Realistes" - deel aan de iconische tentoonstelling "Bewogen Beweging" in het Stedelijk Museum Amsterdam. Daar toonde zij het werk "Saint-Sebastien" (Portret van mijn geliefde), een wit mannenshirt met een dartboard als hoofd. Bezoekers konden er pijlen op gooien.

De Sint Phalle veroorzaakte een sensatie met zijn 'schietschilderijen', met gips bedekte maagdelijke witte doeken waarachter zakjes verf in felle kleuren verborgen zaten. Met een karabijn schoot ze op het doek dat heftig begon te 'bloeden' in ongedwongen patronen. Gekleed in een witte overall haalde haar schietprestatie de wereldpers.

"Ik schoot mannen neer, de kerk, de maatschappij, die vrouwen onderdrukken. Het werd een verslaving. Ik moest na een tijdje stoppen, "ze zei later over de schietpartijen. "De schietpartij bevrijdde me van diepe frustraties die geworteld waren in de onderdrukkende, starre omgeving van mijn kindertijd."

Een jaar later nam De Saint Phalle deel aan de tentoonstelling "Dylaby" (Dynamisch Labyrint), ook in het Stedelijk. Een zaal vol prehistorische monsters, plastic dieren en etalagepoppen: alles wit geschilderd, in beweging gezet met elektromotoren, gemaakt door Tinguely.

Opvallend is haar beeld HON / ZIJ, dat De Saint Phalle samen met Tinguely en Per Olov Ultvedt maakte voor het Moderna Museet in Stockholm. Een enorme liggende vrouw met toegang tussen haar benen, waar het publiek, eenmaal binnen, aan de bar een drankje kan drinken, naar jazz kan luisteren, naar oude films kan kijken van onder andere Greta Garbo en schilderijen kan bewonderen. De Zweedse kranten meldden aan het eind van dat jaar dat het geboortecijfer verdubbeld was!

Haar levenswerk is de "Giardino dei Tarocchi", de Tarottuin in Garavicchio, gelegen in Toscane. Vrienden gaven haar een stuk land waar ze in meer dan 15 jaar een magische tuin creëerde, gebaseerd op de Grote Arcana van het tarotspel. Ze ging wonen in de III-kaart van het spel, de Keizerin, in de vorm van een sfinx. De Heilige Phalle voelde zich beschermd tegen tegenslagen en het verschroeiende hete klimaat. De woonkamer voelde als een baarmoeder waar ze zich kon ontspannen. De 22 monumentale beelden zijn bedekt met keramiek, gekleurd glas en spiegelmozaïeken. In 1982 kwam de Nederlandse kunstenaar Doc van Winsen haar helpen bij het maken van de stalen constructies voor de beelden. De Saint Phalle is geïnspireerd op Gaudí's Parc Guell in Barcelona en de tuinen van Bomarzo, bijgenaamd Park van de Monsters of Sacro Bosco, in Viterbo - Midden-Italië - dat waarschijnlijk in de 16e eeuw is ontworpen door graaf Vicino Orsini ter nagedachtenis aan zijn geliefde vrouw die jong is overleden.

Samen met haar metgezel Jean Tinguely ontwierp De Saint Phalle de fontein op de Place Igor Stravinsky bij het Center Pompidou in Parijs. 15 beelden dansen op het water of spuiten water, geïnspireerd op de muziek van Le Sacre du Printemps van Igor Stravinsky.

Vorige
Vorige
29 juli

Jan van Breda

Volgende
Volgende
10 december

Corneille & Mar